Letture Latine
   325
   dissent, puer ab ianua prospiciens Hannibali dixit plures praeter consuetudinem armatos apparere omnesque exitus occupato» esse. Hannibal sensit id non fortuito factum 5), sed se peti neque sibi diutus vitam esse retinendam. Quam ne alieno arbitrio dimitteret, venenum, quod semper secum habere con-suérat, sumpsit.
   4) vedasi pag. 319, num. 5, n. 1. — 2) traducasi coU'impf. indicativo.— 3) dipende dalla cong. ut sottintesa, — 4) in dono. — 5) sott. esse.
   14. Valore degli Ateniesi nella battaglia di Maratona.
   Athenienses, audito Darei adventu, auxilium a Lacedae-moniis, socia tum civitate, petiverunt : quos ubi viderunt quadridui religione teneri1), non exspectato auxilio, instructis decem milibus civiumet Plataeensibus auxiliaribus mille, ad-versus sescenta milia hostium in campis Maratboniis in proe-lium egrediuntur. Miltiades et dux belli erat et auctor non exspectandi auxilii : quem tanta fiducia ceperat, ut plus prae-sidii in celeritate quam in sociis2) duceret3). Magna igitur in pugnam euntibus animorum alacritas fuit, adeo ut, cum mille passus inter duas acies essent, citato cursu ante iactum sa-gittarum4) ad bostem venerint5). Nec audaciae eius eventus defuit: pugnatum est enim tanta virtute, ut hinc viros, inde pecudes putares6). Vieti Persae in naves confugerunt: ex quibus multae suppressae, multae captae sunt. In eo proelio tanta virtus singulorum fuit, ut, cuius laus prima esset, diffìcile iu-dicium videretur. Inter ceteros taroen Themistoclis adulescen-tis gloria emicuit, in quo iam indoles futurae imperatoriae di-gnitatis apparuit. Ducenta milia Persae seu pi-oelio sive naufragio amisere. Cecldit et Hippias, tyrannus Atheniensis, auctor et concitor eius belli.
   4) = adstringi, obligari. - In Sparta una legge proibiva che 1' esercito uscisse dalla città prima del plenilunio. — 2) sott. osse. — 3) ducere = stimare. — 4) prima che si cominciasse a gettar le saette; - e letter. ? •— 5) traducasi col perf. indicativo. — 6) avresti creduto (da una parte esserci... dall'altra...).
   15. Tito Antonino Pio.
   Hadriano successit Titus Antoninus, idem etiam Pius no-minatus, genere claro sed non admodum vetere, vir insignis