Letture Latine
   327
   prope ripam laevo in cornu adversus Roinanum equitatum : dextrum cornu Numidis equitibus datum, media acie pediti-bus firmata. Afros Romanam magna ex parte crederes *) aciem : ita armati erant, armis et ad Trebiam, ceterum magna ex parte ad Trasumennum captis. Gallis Hispanisque scuta eiusdem formae fere erant2): dispares ac dissimiles gladii : G-allis prae-longi ac sine mucronibus : Hispano, punctim magis quam cae-sim assueto petere hostem, brevitate habiles3) et cum mucronibus : ante ceteros habitus gentium harum tum magnitudine corporum tum specie terribilis erat. Numerus omnium peditum, qui tum steterunt in acie, milium fuit quadraginta, de-cem equitum. Duces cornibus praeerant : sinistro Hasdrubal, dextro Maharbal: mediani aciem Hannibal ipse cum fratre Magone tenuit. Sol peiopportune utrique parti obliquus erat: ventus adversus coortus, multo polvere in ipsa ora volvendo, prospectum Romania adéuiit.
   ') avresti creduto. — 2) Gallis Hispanisque scuta... erant — Galli Hispanique sciita liabebant. — 3) maneggevole (qui haberi facile potest).
   18. Plinio promette a Caninio di recarsi a Como, se mai
   potrà liberarsi dalle occupazioni dello città.
   C. Plinius Caninio suo S.
   Studes? an piscaris? an venaris? an simul omnia VPos-sunt enim omnia simul fieri ad Larium nostrum1). Nam lacus piscem, feras silvae, quibus lacus cingitur, studia altissimus iste secessus aff&tim suggSrunt2). Sed sive omnia simul, sive aliquid facis, non possum dicere invideo : angor tamen non et mihi licere quae sic concupisco, ut aegri vinum, balinea, fontes. Nunquamne hos artissimos laqueos3), si solvere nega-tur, abrumpam?4). Nunquam, puto ; nam veteribus negotiis nova accrescunt 5J, nec tamen priora peraguntur'1): tot nexi-bus 7), tot quaui catenis niaius in dies8) occupationum agmen extenditur.
   Plinio infatti era di Como (Larius — il lago di Como).— 2) somministrano. —3) sono le cure, le occupazioni della città. — 4) potrò spezzare? ; - congiuntivo dubitativo. —5) se ne aggiungono (letter. crescono accantoi. — 6) sono sbrigate interamente. — 7i con tan ti lacci. —8) di giorno in giorno ; - cosi in horas, in annos = di ora in ora, di anno in anno.